Na co zwrócić uwagę przy tworzeniu testamentu?

Przygotowanie testamentu służy oddaniu zebranego majątku jako następstwo śmierci. Testament to dokument, gdzie przedstawia się takie osoby, jakie odbiorą spadek. By testament był pełnomocny musi wypełnić parę kryteriów zapisanych w prawie spadkowym. Co najważniejsze osoba planująca sporządzić testament, musi mieć zdolność czynności prawnych oraz sporządzić go osobiście przy absolutnej świadomości czynu. Testament skutkuje dopiero w chwili otwarcia spadku, to znaczy po śmierci testatora. W innych okolicznościach przekazanie majątku na podstawie testamentu jest niewykonalne. Zgodnie z prawem spadkodawca może zapisać testament w 3 formach, ale w przypadku każdej z nich muszą zostać zachowane opisane prawem warunki.

Jakie wyróżniamy formy testamentu?

Testament własnoręczny – wybierając tę formę spadkodawca musi zapisać dokument w całości własnoręcznie oraz uzupełnić go datą i podpisem. Tak samo istotne jest, aby z zapisu jasno wynikało, jakim osobom oddany zostanie majątek oraz w jakiej części, jeżeli np. zostanie podzielony na więcej niż jedną osobę. W takiej formie niedopuszczalny jest wydruk z komputera.

Testament ustny urzędowy – spisuje się go z reguły jako akt notarialny. Z doświadczenia notariuszy wynika, że warto jest wybrać tę formę testamentu, nie tylko ze względu na to, że notariusz zadba o poprawność testamentu. Pisane ręcznie testamenty są zazwyczaj kwestionowane, kiedy dochodzi do konfliktów pomiędzy spadkobiercami. Przygotowanie testamentu w kancelarii notariusza daje gwarancję, że testament będzie poprawny . Spisuje się go w obecności dwóch świadków, którzy tak samo jak spadkodawca i notariusz zostawiają podpisy uwierzytelniające spisanie testamentu. Innym poświadczeniem jest także protokół spisywany w trakcie spotkania.

Testament ustny szczególny – obowiązuje tylko wtedy, kiedy istnieje szczególne prawdopodobieństwo nagłej śmierci testatora. Dotyczy to sytuacji szczególnych np. wojny, ciężkiej choroby, epidemii. Taki testament może być przekazany w równoczesnej obecności trzech świadków oraz musi być spisany, a następnie podpisany przez co najmniej dwóch świadków.

Istotne jest również to, że każdy testament stanie się nieważny jeżeli spadkodawca zapisze go zmuszony albo pod wpływem błędu, czyli jeżeli nie zostanie stworzony świadomie oraz z własnowolnie. Ponadto testament dotyczy woli tylko jednej osoby, więc nie może być spisany na przykład wspólnie przez małżonków.

Przygotowywanie testamentu u notariusza daje korzyści

Notariusz musi odmówić spisania testamentu jeśli tylko podejrzewa, że spadkodawca oświadcza wolę zmuszony albo nie jest w pełni świadomy swojej decyzji. Jeżeli nie ma w tej kwestii wątpliwości, na równi z bazową zaletą – pewnością, że przygotowany u notariusza testament jest zgodny pod względem prawnym oraz ważny, znajdujemy również inne korzyści wynikające ze sporządzenia testamentu u notariusza.

Dzięki asyście notariusza stworzenie testamentu nie powinno być skomplikowane, a dodatkowo jego postanowienia będą łatwe w odbiorze oraz nie wzbudzą wątpliwości pod względem woli testatora. Testament w formie aktu notarialnego będzie trudniejszy do zakwestionowania w razie konfliktów pomiędzy spadkobiercami oraz pozostałymi osobami, jakie nie będą zapisane w testamencie.

Dodatkowo, warto pamiętać, że wszystkie akty notarialne spisane u notariusza muszą zostać w kancelarii notarialnej. Wszystkie osoby uczestniczące otrzymują zaledwie odpis. Za sprawą tego oryginał przechowywany jest bezpiecznie i nawet jeśli odpis ulegnie zniszczeniu albo zaginie, bez problemu można odebrać kolejny u notariusza.

Przygotowanie testamentu u notariusza pozwala też na umieszczenie go w Rejestrze Testamentów. To baza danych, w której spadkobiercy mogą znaleźć informacje, w jakiej kancelarii notarialnej znajduje się testament, w którym są uwzględnieni. W Rejestrze nie ma treści testamentu, a wiadomość o tym, że konkretna osoba spisała testament jest tajna do jej śmierci. Rejestr zaledwie pomaga odkryć miejsce testamentu, a sam wpis jest darmowy, dobrowolny i zawsze można z niego zrezygnować.

Czy poprzez testament można zapisać na kogoś konkretną rzecz?

Przepisanie konkretnej rzeczy majątku jest dostępne tylko w przypadku testamentu w formie aktu notarialnego i jedynie poprzez zapis windykacyjny. Wykorzystując taki zapis u notariusza, zyskujemy możliwość przekazania przedmiotu majątkowego (np. samochód, mieszkanie, obraz itp.), zbywalne prawo majątkowe, a nawet przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne. Istotne jest, aby w momencie otwarcia spadku przedmiot był własnością spadkodawcy, w przeciwnym razie taki zapis zostanie unieważniony.

Czy da się odwołać testament?

Pełnomocnym testamentem stanie się ten spisany jako ostatni, dlatego najłatwiejszym sposobem na unieważnienie dokumentu, jest przygotowanie nowego. W nowym dokumencie przygotowanym u notariusza, uwzględnia się odwołanie poprzedniego. Jeśli zabraknie takiego wskazania aktualny testament odwołuje poprzedni o tyle, o ile nie są ze sobą zgodne. Unieważnić można także poprzez zniszczenie testamentu albo pozbawienie go cech, od których zależy jego ważność. Testament może być odwołany w całości lub tylko częściowo.

Notariusz Toruń